Dünyanın en fakir ülkelerinden bir tanesi, Afrika kıtasının ise 54 ülkesinden en fakir 5 ülkesinden biri…. Yer altı kaynakları bakımından Afrika’nın en zengin ülkesi olmasına rağmen işsizlik ve fakirlik yaşayan Gine, zenginleşmeyi ve gelişmeyi bekliyor. İnşaat çalışmalarına baktığımızda ise ülkenin yakın zamanda atak yapacağı ihtimali yüksek. Diğer önemli bir konu ise turizm. Her gittiğim ülkeden hatıra olsun diye magnet alırım. Başkentin birçok yerine bakmamıza hatta havalimanında sormamıza rağmen Gine magneti bulamadık. Bu da ülkenin turizm konusunda ne kadar geri kaldığını ortaya koyuyor. Gine, her şeye rağmen huzur ve güzellikler içinde turizmin gelişmesini bekliyor.
4-10 Mart 2022 tarihleri arasında İnsana Değer Veren Dernekler Federasyonu’nun (İDDEF) çalışmalarını takip etmek üzere gazeteci Ferhat Esnek ve Hüsam Efeoğlu ile birlikte Gine’ye gittik. Başkent Konakri başta olmak üzere Bofaa gibi önemli şehirlerini görme fırsatımız olurken, Gine’nin sosyal ve ekonomik yapısını yakından tanıma fırsatı yakaladık.
Batı Afrika ülkesidir. Başkent Konakri. Gine, Batı Afrika’nın en çok yağış alan ülkelerinden bir tanesi. Yılın 6 ayı yağışlı geçiyor. Ülkedeki birçok insanın hayali Avrupa ülkelerine giderek zengin olmak. Başkent Konakri’nin nüfusu 2 milyon. 13 milyon nüfuslu Gine’nin yüzde 98’i Müslüman’dır. Batı Afrika’nın en büyük şehirlerinden Konakri’de yaşayan birçok Türk var. Türkler restoran, inşaat, balıkçılık, ticaret ve eğitim gibi birçok alanda Gine’nin gelişmesine katkı sağlıyorlar.
Afrika kıtasının batısında yer alan Gine, diğer Afrika ülkeleri gibi doğal kaynakları bakımından zengin ancak halkın geçim ve alım gücü sıralamasına bakıldığında dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alıyor. Fransa’nın uzun yıllar sömürüsü altında kalan Gine, dünya gündeminde son yıllarda yaşadığı askeri darbelerle konuşulur oldu.
13,5 milyon nüfusa sahip Gine’nin başkenti Konakri. 245 bin metrekare yüzölçümüne sahip ülkede resmi dil Fransızca ve ülkenin yüzde 95’i Müslüman. Para birimi ise Gine Frangı ve 1 Dolar 9 bin Gine Frangı ediyor.
Zaten gıda ve su sıkıntısı çeken Afrika ülkeleri, özellikle son 10 yılda yaşanan darbe ve darbe girişimleriyle iyice istikrarsızlaşmış ve bu durum ekonominin de dibe vurmasına neden olmuştu. Askeri darbelerin acısını en çok çeken ülkelerden biri olan Gine’de ise halkın çok büyük bir bölümü yokluk içinde yaşam mücadelesi veriyor.
DEMİR REZERVİ 20 MİLYAR TON
Gine özellikle demir madeni bakımından oldukça zengin yataklara sahip. Ülkedeki demir rezervinin 20 milyar ton olduğu ve bugün çıkarılmaya başlansa bu sürenin 100 yılı bulacağı tahmin ediliyor. Gine, demirin dışında otomobil ve uçak yapımında önemli yeri olan alüminyumun ham maddesi olan boksitin de dünya rezervinin 3’te 1’ine tek başına sahip durumda. Boksit dışında altın, elmas, petrol, fosfat, uranyum ve manganez bakımından da hatırı sayılır rezervi bulunuyor.
GEÇİM KAYNAĞI TARIM
Bunlara rağmen, 2014-2016 yılları arasında Ebola salgınından ciddi şekilde etkilenen ülke nüfusunun yüzde 50’si Birleşmiş Milletler verisine göre, günde 1 eurodan daha az bir gelire sahip durumda. Ülkenin kırsalında yaşayanlar su ve elektrik hizmeti alamıyor. Nüfusun yarısına yakınının yaşadığı başkent Konakri’de ise geçim kaynağı tarım ürünlerine dayalı.
TURİZM GELİŞMİYOR
Kentin birçok noktasında kurulan pazarlarda ve yol kenarlarından özellikle kadınlar, tarlalarında yetiştirdikleri tropikal meyveleri satarak geçimlerini sağlıyor. Ülkede mango, ananas, pirinç, kaju, yer fıstığı, çay ve kola bitkisine kadar oldukça çeşitli tarım ürünü yetişebiliyor. Ayrıca Gine deniz ürünleri de ekonomide önemli yer tutarken, turizm ise yeterince gelişme imkanı bulamamış.
ADALAR ÇOK DİKKAT ÇEKİYOR
Gine’nin Atlas Okyanusu kıyılarında üç adet adası mevcut. Los, Tombo ve Rouma ismindeki bu adalar öncelikle berrak mavi suları, kumlu plajları ve yoğun ormanlık iç mekanları ile bilinir ve Gine ziyaretçileri arasında oldukça popülerdir. Adalara başkent Konakri’den kalkan feribot seferleri ile ulaşabilirsiniz.
MOTOTAKSİ İLE ULAŞIM SAĞLANIYOR
Gine’de dikkat çeken başka bir konu ise trafik. Özellikle nüfusun yoğun olarak yaşadığı Konakri’de trafik ışığına rastlamak oldukça zor. Durum böyle olunca özellikle kavşak noktalarında trafik deyim yerindeyse kilitleniyor ve normal şartlarda 5 dakikalık bir sürede varılacak mesafe bazen saatleri bulabiliyor. Trafikte eski model ve oldukça bakımsız taksilerin yanında mototaksi adı verilen motosikletlerle ulaşım sağlanıyor. Taksimetrenin kullanılmadığı ülkede ücret pazarlıkla belirleniyor.
BİR POLİS MAAŞI 250-300 DOLAR ARASINDA
Belirli bir asgari ücretin olmadığı Gine’de insanlar çalıştıkları işlerde genelde 1 doların biraz üzerinde kazanç sağlıyorlar. Ancak kamuda çalışanlar bu ücretin oldukça üzerinde maaş alıyor. Örneğin bir polis maaşı 250-300 dolar arasında değişiyor. Ayrıca polisin bakmakla yükümlü olduğu aile nüfusu sayısına göre devlet pirinç desteği veriyor.
2014-2017 YILLARI ARASINDA EBOLA VİRÜSÜ
2014 yılında Gine’de etkili olmaya başlayan Ebola virüsü 3 yılda 1500 kişiyi öldürdü. Batı Afrika ülkelerinde etkili olan Ebola virüsü yol açtığı viral hemorajik ateş, kusma, ishal, iç ve dış kanamalara neden oluyor. Yetkililer, halkı hijyen kurallarına uymaları, gerekmedikçe dışarı çıkmamaları, vahşi hayvanların etini yememeleri konusunda uyardı. Bir tür kanamalı ateşe yol açan ebola virüsü, ilk kez 1976’da Sudan’ın Nzara ve KDC’nin Yambuku kentlerinde eş zamanlı salgınlarla ortaya çıkmıştı. KDC’deki salgın, Ebola Nehri yakınında bir köyde başladığı için hastalığa bu nehrin ismi verilmişti. Ebola virüsü, Aralık 2013’te Batı Afrika’da yayılmıştı. Gine, Liberya ve Sierra Leone’de 2014-2017 yıllarında görülen salgında 30 bin kişiye virüs bulaşmış ve hastaların 11 binden fazlası ölmüştü.
GİNE VİZE UYGULUYOR MU?
Tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, turizm ve iş seyahati de dahil olmak üzere herhangi bir seyahat amacı için Gine’ye seyahat etmek için vizeye sahip olmalıdır. Vizeye ek olarak, giriş için geçerli bir pasaport ve sarıhumma aşısının kanıtı gereklidir.
TÜRK KÜLLİYESİ GİNE’NİN SİMGELERİNDEN BİRİ OLMUŞ DURUMDA
Kentin en büyük camisi ise İnsana Değer Veren Dernekler Federasyonu (İDDEF) tarafından yapılan ve Mahmut Ustaosmanoğlu Külliyesi içindeki II. Abdülhamid Han Camisi. Külliye içerisinde kız ve erkek medresesi, 500 öğrenci kapasiteli İslami İlimler İhtisas Merkezi, günlük üç bin kişi kapasiteli aşevi ve misafirhane de bulunuyor. Ülkenin en büyük İslami sosyal alanı olan külliyenin tüm masrafı ise İDDEF aracılığıyla Türkiye’deki hayırseverler tarafından karşılanıyor. İDDEF ayrıca başkent Konakri’de engellilerin yaşadığı Rotame Dispanser denilen bir merkeze her gün yemek yardımında bulunurken ülkenin yardıma muhtaç birçok bölgesinde de su kuyusu açma ve yardım kumanyaları dağıtım çalışmaları da yapıyor.