Doğada her bölgenin kendine has otantikliği varken, sonbahar güzelliği ise her yerde farklı bir güzel yaşanıyor. Sonbahar tüm güzelliğini turuncu, sarı ve yeşil yapraklarıyla döke döke gösterirken, bazı güzellikleri ise arayarak bulmamız gerekiyor. Neyden mi bahsediyorum Mantardan…
Değişik iklim ve doğal yapısı ile çok zengin mantar yetişebilen bölgelerimizden biri olan Çanakkale’de rengarenk doğasıyla birçok güzelliği sunan sonbahar mevsiminde doğada kendi kendine yetişen mantarlar da sofralara bereket katıyor. Kazdağı da bol oksijeninin yanı sıra, bünyesinde çok sayıda endemik bitki türünü barındıran yerlerden biri durumunda. Sonbahar aylarında yüksek dağlar ve tepeler mantar bereketiyle coşuyor. Birçok insan bu arazilerde gezerek mantar topluyor.
Kazdağları’nda göknar, kayın ve çam ağaçlarının diplerinde ve meşeliklerin yanında oluyor. Kazdağları’nın köylerinde ayı ve melki mantarı geçim kapısı oluyor. Yöre halkı, bu mevsimde doğadan topladıkları mantarlarla yemeklerini yapıyor. Bazı köylüler ise yiyecek mantarın yanı sıra, fazladan topladıklarını kilosu 20- 25 liradan satıyor. Köylerde birçok mantar tüccarını görebilirsiniz. Bu mantarlardan kuzugöbeği ve ayı mantarı yurt dışına dahi ihraç ediliyor.
Biz de Çanakkale’nin Çan ilçesine bağlı küçükpaşalar ile Kızılelma Köyü’nden Kazdağlarının eteklerine geldik. Burada 2000 yıl önce Roma krallarının yediği İmparator mantarının peşine düştük ama bulamadık. Yağmuru ve güneşi seven kavuniçi rengine sahip kırmızı melki ve beyaz mantar topladık.. Bu yörede kırmızı renkteki mantara melki İstanbul ve diğer yerlerde Kanlıca mantarı deniliyor. Biga, Çan, Bayramiç, Yenice gibi Kazdağlarının eteklerindeki ilçelere bağlı köylerin dağlarında bu mantar oldukça bol bulunuyor.
Türkiye’de 2500 civarında mantar türü olduğu biliniyor. Bunlardan 150 tanesi zehirli, 15 tanesi ise yenildiği zaman öldürücü zehir gücünde. Yani hatayı bir kez dahi kabul etmeyen mantarlar. Hatta bir mantar uzmanları şöyle der; Bilmediğiniz bir mantara yemek rus ruleti oynamaktan daha tehlikelidir. Çünkü onda yaşama şansı 6’da 1 iken, bilmediğiniz doğal mantarda 2’de 1’dir.
Çanakkale’nin tüm bölgesinde ise şu mantar türleri bulunur: Kuzu göbeği mantarı (morchellaspp.), sarıkız (cücekız) mantarı (cantharelluscibarius), çörek (ayı) mantarı (boletusedulis), geyik mantarı (hydnumrepandum), karakulak mantarı (tricholometerrum), yumurta mantarı (amenitacaesarea) ve trompet mantarı (craterelluscornucopioides).
İbrahim Çubuk abimize bu güzel program ve yol arkadaşlığı için teşekkür ederiz.